ΦΑΚΕΛΟΣ ΕΛΛΑΔΑ – ΤΟΥΡΚΙΑ: Κρας τεστ σε στεριά, αέρα και θάλασσα
Τι δείχνουν οι αριθμοί και τι αποκαλύπτουν οι «ακτινογραφίες» των δύο στρατευμάτων
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της Αθήνας και ποια τα τρωτά σημεία της Άγκυρας
Η Θέση μας: Το ηθικό είναι ακμαιότατο;
Από τον
Ανδρέα Κούτρα
Η Τουρκία με την υπογραφή του μνημονίου με τη Λιβύη για τον καθορισμό θαλάσσιων ζωνών προέβη σε μία πρωτοφανή επιθετική ενέργεια κατά της Ελλάδας και των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων, αμφισβητώντας την ελληνική υφαλοκρηπίδα στο νότιο-νοτιοανατολικό Αιγαίο, εξαφανίζοντας από τον χάρτη ελληνικά νησιά και αξιώνοντας ακόμη και η Κρήτη να μην έχει οικονομική ζώνη πέραν των έξι ναυτικών μιλίων που είναι το εύρος των χωρικών υδάτων.
Μπορεί οι αξιώσεις αυτές να είναι πέρα για πέρα παράνομες και άκυρες, μπορεί οι θέσεις της Ελλάδας να είναι νομικά στέρεες και μη αμφισβητούμενες, αφού εδράζονται στο Διεθνές Δίκαιο, το Δίκαιο της Θάλασσας και σε μία σειρά διεθνών συνθηκών, αλλά το καθεστώς Ερντογάν, αντιλαμβανόμενο ότι δεν βρίσκεται στην ενεργειακή εξίσωση της ανατολικής Μεσογείου, κάνει τα πάντα για να μπει. Παίζει ακόμη μία φορά τον ρόλο του ταραξία, του τρομοκράτη και ποντάρει στη δύναμη των όπλων για να εισβάλει σε ξένα εδάφη και να επιβάλει τετελεσμένα γεγονότα.
Το έπραξε στη Συρία και δεν άνοιξε μύτη, καθώς η διεθνής κοινότητα παρακολουθούσε αμέτοχη και άτολμη να βάλει φρένο στα επεκτατικά σχέδια της Αγκυρας. Αποτέλεσμα ήταν ο «σουλτάνος» Ερντογάν να αποθρασυνθεί. Το κάνει εδώ και μήνες στην κυπριακή ΑΟΖ και η Δύση και πάλι, κατώτερη των περιστάσεων, αποφεύγει συστηματικά να επιβάλει κυρώσεις στην Τουρκία. Τώρα εξαγγέλλει γεωτρήσεις νότια της Κρήτης, εκεί όπου έχουν εντοπιστεί πλούσια κοιτάσματα υδρογονανθράκων, και είναι θέμα χρόνου η αξιοποίησή τους.
Η υπογραφή του μνημονίου με τη Λιβύη ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων από πλευράς των γειτονικών κρατών. Ο πρωθυπουργός της Λιβύης αμφισβητείται έντονα και η Βουλή των Αντιπροσώπων έσπευσε να καταδικάσει την κίνηση Σάρατζ να υπογράψει συμφωνία με τον Ταγίπ Ερντογάν. Η Αίγυπτος έστειλε επιστολή στον ΟΗΕ καταγγέλλοντας ως άκυρο το μνημόνιο Τουρκίας – Λιβύης. Το Ισραήλ επίσης αντέδρασε, όπως και η Ιταλία. Ασφαλώς και η Κύπρος και μία σειρά άλλων κρατών. Είναι όμως ικανές οι διπλωματικές κινήσεις να σταματήσουν τον Ερντογάν, που ονειρεύεται μία νέα Οθωμανική Αυτοκρατορία, την οποία βαφτίζει «Γαλάζια Πατρίδα»;
Σωστά η ελληνική κυβέρνηση (σ.σ.: αν και καθυστερημένα) ενεργοποίησε τα μέσα που της παρέχει η διπλωματία και σπεύδει να εκμεταλλευτεί και τις συμμαχίες που έχει χτίσει στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου -και όχι μόνο- για να ανακόψει τις απειλές της Αγκυρας ότι θα στείλει γεωτρύπανο στην ελληνική υφαλοκρηπίδα. Η Τουρκία ωστόσο κάνει πολεμικά σενάρια και θα μπορούσε να πει κανείς πως δεν φλερτάρει απλώς με ένα «θερμό επεισόδιο» τύπου Ιμίων, αλλά με μία γενικευμένη σύρραξη. Το μπαράζ εμπλοκών (16) που σημειώθηκαν την Τρίτη στο νότιο Αιγαίο και το μπαράζ υπερπτήσεων που καταγράφηκαν την Τετάρτη στις Οινούσσες και στην Παναγιά (12) είναι στοιχεία που προβλημάτισαν τους επιτελείς του Πενταγώνου.
Προβληματίζει πάντως η συμπεριφορά της Τουρκίας την κυβέρνηση και την ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Αμυνας, που δίνει πλέον βάρος στις Ενοπλες Δυνάμεις και στην ενίσχυσή τους τόσο με οπλικά συστήματα όσο και με προσωπικό. Τα Μνημόνια αποδείχθηκαν καταστροφικά για την Ελλάδα και ειδικότερα για την άμυνα της χώρας. Επί 10-15 χρόνια επί της ουσίας δεν έχει υλοποιηθεί κανένα εξοπλιστικό πρόγραμμα και οι προσλήψεις περιορίστηκαν στους αποφοίτους των παραγωγικών σχολών, οι οποίοι -κατ’ απαίτηση της τρόικας- επίσης μειώθηκαν κατά 50%.
Την εικόνα έδωσε ο Νίκος Παναγιωτόπουλος στη Βουλή κατά την ψήφιση του Προϋπολογισμού. Την περίοδο 2009-2019 μειώθηκαν κατά 63% ή 920.000.000 ευρώ οι δαπάνες για καύσιμα και συντήρηση εξοπλισμού στις Ενοπλες Δυνάμεις και κατά 76% ή 1,67 δισ. ευρώ για εξοπλιστικά. «Συνολικά είχαμε πάνω από 49% ή 3,2 δισ. ευρώ λιγότερα για την άμυνα» είπε ο υπουργός Εθνικής Αμυνας.
Η Ελλάδα έμεινε πολλά βήματα πίσω, ενώ η Τουρκία ακολουθούσε μία φρενήρη κούρσα εξοπλισμών και -το σπουδαιότερο- εκμεταλλεύτηκε την τεχνογνωσία που είχε αποκτήσει για να κατασκευάζει πλέον και να πουλά δικά της οπλικά συστήματα, από άρματα μάχης μέχρι επιθετικά ελικόπτερα. Εκτιμάται ότι αυτήν τη στιγμή μπορεί και καλύπτει τις ανάγκες της σε εξοπλισμούς κατά 65%. Η Τουρκία σήμερα είναι η 8η πιο ισχυρή χώρα στρατιωτικά στον κόσμο και μία από τις πιο ισχυρές του ΝΑΤΟ, και ο Ταγίπ Ερντογάν πιστεύει ότι με τη δύναμη των όπλων μπορεί να διεκδικήσει εδάφη και να επιβάλει τις θέσεις της.
Σε σύγκριση με την Ελλάδα το ισοζύγιο των στρατιωτικών δυνάμεων είναι υπέρ της Τουρκίας. Υπάρχουν όμως και πολλά τρωτά σημεία τα οποία έχει η γειτονική χώρα και στα οποία θα μπορούσε να υποστεί τεράστιες ζημιές από ενδεχόμενη σύγκρουση με την Ελλάδα στο Αιγαίο ή στον Εβρο. Η ισχύς της καταρχάς έχει να κάνει με το ανθρώπινο δυναμικό που βρίσκεται υπό τα όπλα. Υπολογίζεται ότι 410.500 άνδρες (μόνιμοι και οπλίτες) υπηρετούν στις ένοπλες δυνάμεις της Τουρκίας.
Αριθμός πολύ μεγαλύτερος σε σύγκριση με κάθε ευρωπαϊκή δύναμη. Η Ελλάδα διαθέτει 180.000. Η Τουρκία διαθέτει 185.000 άνδρες σε εφεδρεία, ενώ η Ελλάδα 280.000. Η Τουρκία διαθέτει όμως 35.000.000 κατάλληλους προς στράτευση άνδρες έναντι 4.000.000 της Ελλάδας, ενώ κάθε έτος 1.360.000 Τούρκοι φτάνουν σε στρατεύσιμη ηλικία, έναντι 105.000 Ελλήνων. Τα στοιχεία καταδεικνύουν το μέγεθος της χώρας και είναι λογικό όταν μιλάμε για 80.000.000 πληθυσμό με τάσεις αυξητικές.
Εκείνο όμως που έχει σημασία να επισημανθεί είναι ότι ο πληθυσμός της Τουρκίας δεν είναι ομοιογενής (υπάρχουν εκατομμύρια Κούρδοι και Αλεβίτες), ενώ και μετά το πραξικόπημα, τον Ιούλιο του 2016, υπάρχει αποψίλωση πολλών έμπειρων αξιωματικών και γενικά στελεχών και μεγάλη πτώση στο ηθικό του τουρκικού στρατεύματος. Αυτό συνιστά ένα σοβαρό μειονέκτημα για τις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις. Αντίστοιχα μειονεκτήματα υπάρχουν και στους κλάδους, στον στρατό, στο ναυτικό και στην αεροπορία.
Ξεκινώντας από τον Στρατό, η Ελλάδα διαθέτει συνολικά 1.353 άρματα μάχης έναντι 2.180 της Τουρκίας. Στον Εβρο, ο Ελληνικός Στρατός έχει ποιοτικό πλεονέκτημα λόγω του μεγαλύτερου δραστικού βεληνεκούς, των βλητικών δυνατοτήτων και της θωράκισης των αρμάτων μάχης Leopard-2HEL. Από την περιοχή μάλιστα έχουν απομακρυνθεί μεγάλες δυνάμεις τεθωρακισμένων με στόχο να προωθηθούν στα σύνορα με τη Συρία.
Η Τουρκία ωστόσο υλοποιεί πρόγραμμα κατασκευής δικών της αρμάτων μάχης (Altay), ενώ κατασκευάζει τα δικά της ερπυστριοφόρα ACV και τα επιθετικά ελικόπτερα T-129, τα οποία έκαναν ντεμπούτο στο μέτωπο της Συρίας, όπως και πυραύλους με μεγάλο βεληνεκές. Επί του παρόντος ο Ελληνικός Στρατός έχει ισχυρή δύναμη επιθετικών ελικοπτέρων με τα AH-64 Apache (σύντομα θα καταστούν επιχειρησιακά και τα Kiowa που παραλάβαμε από τις ΗΠΑ), όπως και αντιαεροπορικού πυροβολικού, αλλά πάσχει στον τομέα των αερομεταφερόμενων δυνάμεων. Η Τουρκία έχει μεγαλύτερες μεταφορικές δυνατότητες.
Στο Πολεμικό Ναυτικό θα μπορούσε κανείς να πει ότι η Ελλάδα υπερτερεί ακόμη. Βασικός λόγος είναι ότι διαθέτει τα σύγχρονα υποβρύχια U-214 κλάσης «Παπανικολής», τα οποία πασχίζει να παραλάβει και η Τουρκία. Τα ελληνικά «αθόρυβα» υποβρύχια μπορούν να στείλουν στον πάτο του Αιγαίου τα τουρκικά παλαιότερου τύπου 209. Το Πολεμικό Ναυτικό είναι από τα καλύτερα στον κόσμο και το προσωπικό του είναι άρτια εκπαιδευμένο και μπορεί να κάνει θαύματα με τους Exoset. Οι Τούρκοι δεν έχουν τις ίδιες δυνατότητες.
Η αναβάθμιση του εξοπλισμού μάχης στα πλοία τους ωστόσο συγκαταλέγεται στα «συν» της γειτονικής χώρας, ενώ η Αγκυρα υλοποιεί πρόγραμμα ναυπήγησης κορβετών, αποβατικών πλοίων και έως το 2021 θα έχει αποκτήσει ελικοπτεροφόρο. Για κάποιους από τα ελληνικά νησιά θα είναι απλά «εύκολος στόχος».
Όσον αφορά την Αεροπορία αξίζει να ξεκινήσουμε από τους Ελληνες χειριστές. Είναι από τους καλύτερους στον κόσμο. Αντιθέτως, η Τουρκία, μετά το «ξήλωμα» που έπεσε από τον Ερντογάν λόγω πραξικοπήματος, έχει σοβαρό πρόβλημα έμπειρων πιλότων. Πολλά μαχητικά της δεν μπορούν και δεν θα μπορούν να πετάξουν για πολύ ακόμη ελλείψει πληρωμάτων. Η Ελλάδα διαθέτει 230 μαχητικά έναντι 267 της Τουρκίας. Της γειτονικής χώρας είναι αναβαθμισμένα τα μαχητικά, ενώ η ελληνική Πολεμική Αεροπορία τρέχει τώρα να αναβαθμίσει 84 F-16. Η ύπαρξη των Mirage είναι πλεονέκτημα για την Ελλάδα, και ακόμη περισσότερο με το βλήμα SCALP, που μπορούν τα γαλλικά αεροσκάφη να ρίξουν από απόσταση 500 χιλιομέτρων.
Θετική εξέλιξη για την Ελλάδα αποτελεί το γεγονός ότι οι ΗΠΑ μπλόκαραν την παράδοση των 100 μαχητικών 5ης γενιάς με χαρακτηριστικά stealth F-35 στην Τουρκία (εξετάζεται πλέον η οριστική έξοδός της από το πρόγραμμα) λόγω της παραλαβής των ρωσικών πυραύλων S-400. Η απόκτηση των S-400 από τη Ρωσία πάντως σίγουρα δεν είναι ενθαρρυντική για τη χώρα μας. Μπορεί μία πυροβολαρχία να τοποθετηθεί στα τουρκικά παράλια και να κάνει πολύ μεγάλη ζημιά. Μέχρι τώρα η Ελλάδα με τους S-300 στην Κρήτη και τους Patriot που μπορούν να μετακινηθούν σε διάφορα νησιά είχε ένα σοβαρό πλεονέκτημα.
Υπεροπλία στο μέτωπο του Έβρου
Η Ελλάδα διαθέτει συνολικά 1.353 άρματα μάχης με προσανατολισμό τα περισσότερα προς το μέτωπο του Εβρου. Σε αυτά περιλαμβάνονται τα 353 Leopard-2Α4/HEL με το πυροβόλο των 120 mm και ενισχυμένη αμυντική θωράκιση. Τα υπόλοιπα είναι Leopard-1A5, M48A5 MOLF και Μ60Α3 ΤΤS. Από την άλλη πλευρά, η Τουρκία διαθέτει συνολικά 2.180 άρματα μάχης, εκ των οποίων 320 Leopard-2Α41 και 150 M60T Sabra (αυτά έχουν πυροβόλο 120 mm).
Τα υπόλοιπα, μικρότερου διαμετρήματος, 105 mm. Πολλές δυνάμεις, πάντως, έχουν μεταφερθεί από τον Εβρο στο μέτωπο της Συρίας. Σημειώνεται, ωστόσο, πως η γειτονική χώρα έχει βάλει σε παραγωγή το δικό της άρμα μάχης, το Altay, και σε πρώτη φάση θέλει 250 μονάδες.
Ο Ελληνικός Στρατός διαθέτει συνολικά 28 επιθετικά ελικόπτερα Apache, εκ των οποίων τα 9 είναι Longbow, ενώ ο τουρκικός έχει επενδύσει στα Super Cobra και βεβαίως στα «εγχώρια» T-129. Ηδη, έχουν παραληφθεί τα πρώτα 40. Το ντεμπούτο τους, ωστόσο, δεν ήταν και τόσο επιτυχημένο, αφού ένα εξ αυτών συνετρίβη στο μέτωπο της Αφρίν από πύραυλο των Κούρδων.
Η ηγεσία του ΓΕΣ προσβλέπει στα ελικόπτερα ένοπλης αναγνώρισης OH-58D Kiowa Warrior, τα οποία δύνανται να αξιοποιήσουν τον υφιστάμενο οπλισμό των Apache και να χρησιμοποιηθούν για την ενίσχυση της άμυνας στα νησιά. Εντός των επόμενων μηνών θα είναι επιχειρησιακά και θα ενισχύσουν την άμυνα των νησιών και του Εβρου. Την ίδια στιγμή, η Τουρκία έχει επενδύσει στην προμήθεια μεγάλου αριθμού ελικοπτέρων μέσης μεταφορικής ικανότητας S-70A Blackhawk και AS532UL Cougar, τα οποία αποτελούν βασική προϋπόθεση για την απόκτηση αποτελεσματικής δυνατότητας εναέριας εφόδου και συνιστούν μία από τις σοβαρές απειλές για τον ελληνικό αμυντικό σχεδιασμό. Η Ελλάδα διαθέτει βαρέα μεταφορικά ελικόπτερα CH-47 Chinook, ενώ το πρόγραμμα των NH-90 αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα.
Ο συσχετισμός δυνάμεων στον τομέα του αντιαεροπορικού πυροβολικού είναι υπέρ της Ελλάδας, λόγω προσανατολισμού. Ο τουρκικός στρατός περιορίζεται σε συστήματα μικρού βεληνεκούς (SHORADS), ενώ ο ελληνικός διαθέτει πολλά αξιόλογα συστήματα κατευθυνόμενων βλημάτων πολύ μικρού, μικρού και μέσου βεληνεκούς, τα οποία θα αναλάβουν την αναχαίτιση τυχόν εχθρικής αεραποβατικής ενέργειας, αλλά και την προστασία των φίλιων δυνάμεων.
Ισορροπία δυνάμεων στη θάλασσα
Το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό διαθέτει συνολικά 11 υποβρύχια, εκ των οποίων τα 4 είναι τα σύγχρονα 214 με σύστημα πρόωσης ανεξάρτητης του αέρα. Στην κατηγορία αυτή εντάχθηκε ένα ακόμη υποβρύχιο, τύπου 209, που αναβαθμίστηκε.
Το ναυτικό της Τουρκίας διαθέτει σήμερα 12 υποβρύχια. Υλοποιεί όμως πρόγραμμα ναυπήγησης 6 υποβρυχίων κλάσης τύπου 214, αλλά παρουσιάζει (ευτυχώς για την Ελλάδα) μεγάλη καθυστέρηση. Εκτιμάται πως το πρώτο θα παραδοθεί το 2021. Στο μεσοδιάστημα έχει δρομολογήσει πρόγραμμα εκσυγχρονισμού 4 υποβρυχίων τύπου 209/1400 και 2 νεότερων υποβρυχίων τύπου 209/1200.
Η Ελλάδα διαθέτει 13 φρεγάτες, 12 πυραυλακάτους (αναμένεται να παραλάβει ακόμα 2 μέσα στους επόμενους μήνες), 10 κανονιοφόρους, 6 παράκτια περιπολικά, 4 ναρκοθηρευτικά, 5 αρματαγωγά, 4 πλοία ταχείας μεταφοράς, 3 πλοία γενικής υποστήριξης, 18 ελικόπτερα ανθυποβρυχιακού πολέμου. Η Τουρκία διαθέτει ελαφρώς περισσότερες μονάδες (16 φρεγάτες, 8 κορβέτες, 19 πυραυλακάτους, 16 παράκτια περιπολικά, 11 ναρκοθηρευτικά, 5 αρματαγωγά, 2 πλοία γενικής υποστήριξης, 32 ελικόπτερα ανθυποβρυχιακού πολέμου, 6 αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας), αλλά η αδιάκοπη αναβάθμιση του εξοπλισμού μάχης των κύριων μονάδων του στόλου της τής δίνει ποιοτικό προβάδισμα.
Δεν περνά, βεβαίως, απαρατήρητο το γεγονός ότι η Τουρκία υλοποιεί πρόγραμμα ναυπήγησης σκαφών απόβασης αρμάτων (LCT), μια ενέργεια καθαρά επιθετική απέναντι στα νησιά του Αιγαίου, και παράλληλα έχει σε εξέλιξη τη ναυπήγηση του ελικοπτεροφόρου με κεκλιμένη ράμπα απονήωσης και δυνατότητα υποδοχής 8-10 μαχητικών τύπου F-35B, το οποίο αναμένεται να τεθεί σε υπηρεσία το έτος 2021. Η Τουρκία διαθέτει επίσης 6 αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας CN-235 τα οποία διαθέτουν αξιόλογο εξοπλισμό εντοπισμού υποβρυχίων ή στόχων επιφανείας και διαχείρισης μάχης, και ετοιμάζεται να παραλάβει ισάριθμα ATR 72-600T MPA, με πανομοιότυπο εξοπλισμό. Από την απέναντι όχθη, η Ελλάδα υλοποιεί το πρόγραμμα αναβάθμισης των 5 αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας P-3 Orion.
Οι ουρανοί είναι δικοί μας
Ξεκινά η αναβάθμιση των 84 μαχητικών αεροσκαφών F-16 σε έκδοση Viper. Αν αυτό το πρόγραμμα ολοκληρωθεί, τότε η Ελλάδα θα έχει πλεονέκτημα στο Αιγαίο, παρά το γεγονός ότι υστερεί αριθμητικά. Προϋπόθεση, ωστόσο, είναι να τεθεί εκτός του προγράμματος των F-35 και να μην παραγγείλει ρωσικά Sukhoi, όπως έχει αφήσει να εννοηθεί, ο Ταγίπ Ερντογάν. Η Πολεμική μας Αεροπορία διαθέτει συνολικά 230 μαχητικά (μαζί με τα Mirage και τα F-4E) και η τουρκική 267, αλλά της Τουρκίας μεγάλος αριθμός F-16 είναι αναβαθμισμένα. Και οι δύο χώρες αναμένεται να παροπλίσουν τα επόμενα χρόνια πολλά από τα F-4E. Σχετικά με τα όπλα που φέρουν τα αεροσκάφη, αξίζει να επισημανθεί η ανωτερότητα του SCALP-EG, που μπορεί να φέρουν και να εξαπολύσουν τα Mirage 2000-5.
Το επίγειο δίκτυο αεράμυνας της Πολεμικής Αεροπορίας στηρίζεται σε 6 πυροβολαρχίες προηγμένης έκδοσης Patriot PAC-3 και σε 2 πυροβολαρχίες S-300PMU1. Αντίστοιχα, η τουρκική αεροπορία στηρίζεται σε 8 συστοιχίες βλημάτων MIM-23 HAWK-XXI, οι οποίες αναπτύσσονται σε δύο μοίρες περιμετρικά της Κωνσταντινούπολης και κατά μήκος των συνόρων με τη Συρία. Το μείζον πρόβλημα, ωστόσο, για την Ελλάδα είναι η συμφωνία Ρωσίας και Τουρκίας και η παραλαβή 4 πυροβολαρχιών S-400. Οι πυροβολαρχίες θα οργανωθούν σε 2 μοίρες και εκτιμάται πως η μία εξ αυτών θα τοποθετηθεί στα τουρκικά παράλια. Είναι μια εξέλιξη δυσμενής για τη χώρα μας, αφού η ανάπτυξη του προηγμένου συστήματος S-400 ταράζει σε μεγάλο βαθμό την ισορροπία στο Αιγαίο.
Στον αεροπορικό τομέα θα πρέπει να επισημανθεί πως η Τουρκία έχει τη δυνατότητα να εκτελέσει αποστολές εναέριου ανεφοδιασμού καυσίμου με τα 7 KC-135R Stratotanker που διαθέτει, ενώ απέκτησε και τη δυνατότητα εκτέλεσης αερομεταφορών στρατηγικής εμβέλειας με τα αεροσκάφη A400M Atlas, τα οποία έρχονται να συμπληρώσουν τα υπό εκσυγχρονισμό C-130 και τα 48 μεταγωγικά αεροσκάφη CN-235M – αριθμός πολύ μεγαλύτερος των ελληνικών.
Τα εξοπλιστικά που «τρέχουν» τώρα!
Η Ελλάδα, που στα χρόνια των Μνημονίων δεν παρήγε ούτε σφαίρα και δεν διέθετε κονδύλια για την άμυνα πέραν αυτών για καύσιμα και αναλώσιμα (σ.σ.: και αυτά όχι πάντα στον απαιτούμενο βαθμό), «τρέχει» τώρα να προχωρήσει ορισμένα εξοπλιστικά προγράμματα και να προλάβει η απόσταση με την Τουρκία να μη γίνει… χαοτική.
Το θέμα των ημερών ήταν η σύμβαση αναβάθμισης των 84 μαχητικών αεροσκαφών F-16 στην έκδοση Viper. Επιτέλους φαίνεται να ολοκληρώθηκε η διαδικασία και το πρώτο μαχητικό να μπαίνει στα υπόστεγα της ΕΑΒ προκειμένου να υποστεί τις βελτιώσεις που θα το καταστήσουν «κυρίαρχο» στο Αιγαίο (σ.σ.: αν βεβαίως η Τουρκία δεν προχωρήσει σε προμήθεια πιο σύγχρονων αεροσκαφών από αυτά που ήδη διαθέτει). Το αεροσκάφος θα είναι το πρωτότυπο και βάσει αυτού θα γίνει η αναβάθμιση των υπολοίπων.
Αναβάθμιση η οποία έχει να κάνει με τα ηλεκτρονικά συστήματα, το ραντάρ και τον… φόρτο μάχης του αεροσκάφους. Επειτα από αυτή θα δύναται δε να συνεργάζεται με τα F-35. Το επισημαίνουμε αυτό διότι υπάρχουν συζητήσεις μεταξύ ελληνικής και αμερικανικής πλευράς για την απόκτηση μιας μοίρας F-35 (20 αεροσκάφη) τα επόμενα χρόνια, από τη στιγμή που η Τουρκία πιθανότατα θα βρεθεί εκτός προγράμματος. Βεβαίως, η αναβάθμιση των F-16 έχει καθυστερήσει σημαντικά και η Πολεμική Αεροπορία δεν αναμένεται να έχει όλα τα Viper πριν από το 2025-2026.
Η αναβάθμιση των Mirage είναι επίσης μείζον πρόγραμμα για την Πολεμική Αεροπορία, με στόχο να ενισχυθεί η παρουσία στον αέρα του Αιγαίου. Πιθανή σύρραξη με την Τουρκία θα είναι μερικών ημερών και όλο το «παιχνίδι» θα γίνει στον αέρα και στη θάλασσα. Οποιος έχει υπεροχή θα είναι νικητής. Αυτός είναι ο λόγος που η στρατιωτική ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Αμυνας δίνει βαρύτητα στους κλάδους της Αεροπορίας και του Ναυτικού. Ειδικά για το Ναυτικό γίνονται ή βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο οι συζητήσεις με τη Γαλλία για την απόκτηση δύο φρεγατών τύπου Belh@ara. Τα πλοία αυτά είναι ευέλικτα και θα διαθέτουν ισχυρή αντιαεροπορική άμυνα με τη ναυτική έκδοση των πυραύλων Scalp.
Το ζήτημα, ωστόσο, είναι ότι τα πλοία αυτά, ακόμη και αν έπεφταν τώρα οι υπογραφές, δεν θα μπορούσαν να είναι διαθέσιμα πριν από το 2025. Στο σημείο αυτό υπάρχουν συζητήσεις μήπως η Γαλλία με κάποιον τρόπο καλύψει το «ναυτικό κενό» έως τότε στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου είτε «δανείζοντας» στην Ελλάδα πολεμικά πλοία είτε στέλνοντας δικά της στην περιοχή.
Στις προτεραιότητες του Πολεμικού Ναυτικού για ισχυρή παρουσία στο Αιγαίο εντάσσεται, επίσης, η αναβάθμιση των φρεγατών τύπου ΜΕΚΟ. Ενα πρόγραμμα που χρόνια συζητείται, αλλά φαίνεται ότι ήρθε η ώρα να προχωρήσει. Υλοποιείται ταυτόχρονα το πρόγραμμα αναβάθμισης των τεσσάρων αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας P-3B. Ηδη παραδόθηκε στο Ναυτικό το πρώτο που είχε να κάνει με την ενδιάμεση λύση έως ότου ολοκληρωθούν οι εργασίες εκσυχρονισμού στα υπόλοιπα τέσσερα και αποκτήσει και πάλι ο κλάδος ένα απαραίτητο όπλο για την επιτήρηση των ελληνικών θαλασσών.
Προχωράει, επίσης, η προμήθεια UAVs. Υπάρχουν συζητήσεις με την αμερικανική εταιρία κατασκευής των MQ-9 Guardian για την απόκτηση τριών, όπως επίσης και με το Ισραήλ. Προ ημερών έγινε επίδειξη στην 110 Πτέρυγα Μάχης της Λάρισας από τους Αμερικανούς των δυνατοτήτων του UAV και την παρακολούθησαν αντιπροσωπίες από συνολικά 11 ευρωπαϊκές χώρες. Η χώρα μας αναζητεί εναγωνίως, θα μπορούσε να πει κανείς, το αντίδοτο στα τουρκικά UAVs, τα οποία ολοένα και πιο συχνά χρησιμοποιούνται από την Αγκυρα για κατασκοπία στο Αιγαίο και στην Κύπρο.
